Gminę Brenna położoną na pograniczu Beskidu Śląskiego i Pogórza Cieszyńskiego tworzą trzy miejscowości: Brenna, Górki Małe i Górki Wielkie. Dogodne położenie, wśród gór i zieleni sprawia, że od wielu lat cieszy się dużą popularnością wśród turystów. Od zawsze jednak stawia na utrzymanie własnej tożsamości zdeterminowanej kulturą regionu i tradycją pasterską. Endogeniczna ludność wywodzi się od pasterzy wołoskich, którzy zasiedlili Brenną już w XVI w., przynosząc ze sobą tradycje i kulturę ludów karpackich. W dzisiejszych czasach obok nowoczesnych ośrodków rekreacji, sportu i turystyki na szlakach górskich nadal spotkać można stada owiec, dziewicze polany porastają naturalne zioła i trawy. Zieliny (jak dawniej w Brennej nazywano zioła) od zawsze stanowiły istotny element inspirujący obrzędowość górali śląskich. Również w Gminie Brenna stały się one ważną częścią życia wielu mieszkańców. Obecnie, poprzez prezentacje przepisów kulinarnych i zaproszenie do odwiedzenia miejsc, w których te potrawy są serwowane, opowiadamy historię naszych przodków przez pryzmat ziół.
„Brenna Ziołami Pachnąca” to pilotażowa kampania promocyjna skupiona wokół stosowania ziół w kuchni. Do udziału w niej zaprosiliśmy obiekty gastronomiczne z terenu naszej gminy, które wprowadziły do kart potrawy przygotowywane z użyciem zielin.
Stale rosnąca popularność ziół w ostatnim czasie oraz dziedzictwo przyrodnicze i historyczne naszego regionu zainspirowały nas do stworzenia unikalnego na skalę krajową miejsca - Beskidzkiego Domu Zielin „Przytulia”. Obiekt będzie swoistym muzeum łączącym tradycję z nowoczesnością. Opowiemy w nim historię naszych przodków przez pryzmat ziół, a tematyczne wystawy i warsztaty będą
zachęcać do wykorzystywania ich obecnie, w różnych dziedzinach życia.
GOSPODARZ GMINY ZAPRASZA NA KULINARNE PODRÓŻE
Gminę Brenna położoną na pograniczu Beskidu Śląskiego i Pogórza Cieszyńskiego tworzą trzy miejscowości: Brenna, Górki Małe i Górki Wielkie. Dogodne położenie, wśród gór i zieleni sprawia, że od wielu lat cieszy się dużą popularnością wśród turystów. Od zawsze jednak stawia na utrzymanie własnej tożsamości zdeterminowanej kulturą regionu i tradycją pasterską. Endogeniczna ludność wywodzi się od pasterzym wołoskich, którzy zasiedlili Brenną już w XVI w., przynosząc ze sobą tradycje i kulturę ludów karpackich. W dzisiejszych czasach obok nowoczesnych ośrodków rekreacji, sportu i turystyki na szlakach górskich nadal spotkać można stada owiec, dziewicze polany porastają naturalne zioła i trawy. Zieliny (jak dawniej w Brennej nazywano zioła) od zawsze stanowiły istotny element inspirujący obrzędowość górali śląskich. Również w Gminie Brenna stały się one ważną częścią życia wielu mieszkańców. Obecnie, poprzez prezentacje przepisów kulinarnych i zaproszenie do odwiedzenia miejsc, w których te potrawy są serwowane, opowiadamy historię naszych przodków przez pryzmat ziół.
„Brenna Ziołami Pachnąca” to pilotażowa kampania promocyjna skupiona wokół stosowania ziół w kuchni. Do udziału w niej zaprosiliśmy obiekty gastronomiczne z terenu naszej gminy, które wprowadziły do kart potrawy przygotowywane z użyciem zielin.
Stale rosnąca popularność ziół w ostatnim czasie oraz dziedzictwo przyrodnicze i historyczne naszego regionu zainspirowały nas do stworzenia unikalnego na skalę krajową miejsca - Beskidzkiego Domu Zielin „Przytulia”. Obiekt będzie swoistym muzeum łączącym tradycję z nowoczesnością. Opowiemy w nim historię naszych przodków przez pryzmat ziół, a tematyczne wystawy i warsztaty będą
zachęcać do wykorzystywania ich obecnie, w różnych dziedzinach życia.
Szanowni Państwo,
Pragniecie odpocząć
od zgiełku, stresu i hałasu
wielkiego miasta?
Gmina Brenna jest dla
Was idealną perspektywą
wypoczynku!
Hasłem naszej gminy
jest „Siła Natury”. Dlatego
warto przyjechać do Brennej, aby się
w pełni zrelaksować i pooddychać świeżym
powietrzem. Zaskoczą Państwa uroki tej miejscowości,
liczne ścieżki rowerowe i szlaki górskie,
zabytki architektury drewnianej, wspaniały
folklor, piękno przyrody oraz wiele atrakcji
zarówno w sezonie letnim, jak i zimowym.
Bogactwo krajobrazu kulturowego, jak
i beskidzkich groni z całą pewnością wprowadzą
Państwa w dobry nastrój. Znajdziecie tutaj
wszystko, czego szukacie! Na Państwa
czeka obserwatorium nietoperzy oraz ponad
50 pomników przyrody z najgrubszym dębem
i najwyższą jodłą pospolitą w Polsce. Latem
będziecie Państwo mogli wziąć udział
w licznych imprezach, takich jak Dożynki, koncerty,
Noc Świętojańska, zawody rowerowe,
czy dla wielbicieli sztuki Artystyczne Lato
u Kossaków. Nie tylko zdrowy mikroklimat panujący
na leśnych ścieżkach przyrodniczo-
-edukacyjnych sprzyja poprawie kondycji turystów,
ale także możliwość brania udziału
w wielu konkurencjach sportowych, takich jak
górski Bieg o Breńskie Kierpce czy zimowy
narciarski Puchar Beskidzkich Groni w slalomie
gigancie. Miłośników rekreacji i jazdy konnej
gościnnie przywita Ośrodek „Hucuł”.
W Chlebowej Chacie będziecie mogli upiec
w piecu chleb i breńskie podpłomyki. To w naszej
Gminie zobaczycie, jak regionalna tradycja
wplata się w urokliwą breńską dolinę. Gmina
Brenna wita wszystkich turystów gościnnością
i „Siłą Natury”. Serdecznie zapraszam.
Jerzy Pilch
Wójt gminy Brenna
Krupnioki z kapustą i ziemniakami Najlepsza potrawa w „Gospodarstwie u Gazdy”
Składniki na krupnioki:
2 kg skrawków mięsa wieprzowego
z tłuszczem i podrobami
skórki wieprzowe
krew
1 kg kaszy gryczanej
1 kg kaszy jęczmiennej
cienkie strzewa naturalne
przyprawy: pieprz mielony, majeranek, ziele
angielskie
Sposób przygotowania:
Okrawki mięsa i podroby ugotować
do miękkości, odrzucić chrząstki, podzielić
na części, dodać skórki i zmielić. Do wywaru
z gotowanego mięsa wsypać kaszę, włożyć
na godzinę do dobrze nagrzanego piekarnika,
by się dobrze sparzyła i napęczniała,
następnie wybrać durszlakiem na misę
i przestudzić, dodać zmielone mięso, krew
i przyprawy, dokładnie wymieszać, nadziewać
farszem strzewa tylko do połowy (w
gotowaniu mogą popękać), zamknąć każdy
krupniok patyczkami, włożyć do rondla
z gorącą wodą, postawić rondel na skraju
blachy, aby powoli parowały, kiedy zakipią
gotować powoli na wolnym ogniu, po 30
minutach wyjąć. Poczekać aż ostygną, następnie
upiec w piecu/piekarniku.
Składniki do przygotowania kapusty:
kapusta kiszona
marchewka
koper, kminek, ziele angielskie, liść laurowy
boczek wędzony
ziemniaki
mąka pszenna
Sposób przygotowania:
Kapustę ugotować, boczek usmażyć, odcedzić
ziemniaki, na bazie tej wody zrobić
zasmażkę, dodając mąkę i startego ziemniaka.
Gotującą zasmażkę wymieszać z kapustą i boczkiem.
Pstrąg z czosnkiem niedźwiedzim w towarzystwie bukietu sałat z ziołowym sosem Poleca: Restauracja „Kotarz”
Składniki:
1 pstrąg patroszony
2 gałązki czosnku niedźwiedziego (latem
świeże zioła, zimą suszone)
3-4 łyżki masła klarowanego
sok z cytryny
sól, pieprz do smaku
owoce cytrusowe
Sposób przygotowania:
Oczyszczonego pstrąga osuszamy ręcznikiem
papierowym, oprószamy solą i pieprzem
zarówno z wierzchu, jak i od środka,
do środka ryby wkładamy zioła, następnie
skrapiamy sokiem z cytryny i odkładamy
w chłodne miejsce na ok. 2 godziny. Rozgrzewamy
dużą patelnię, a na niej masło
klarowane (ok. 3-4 łyżek). Rybę kładziemy
na mocno rozgrzany tłuszcz i smażymy ok.
5 min. z każdej strony, aż dobrze się zrumieni.
Owoce cytrusowe pokroić na plasterki,
zgrillować i udekorować pstrąga.
Mix sałat (rukola, sałata lodowa) polać sosem
ziołowym (2 ząbki czosnku siekamy
i mieszamy z miodem, cytryną, oliwą z oliwek
i świeżymi ziołami: koperek, pietruszka,
szczypior).
Placki ziemniaczane z wiązanką ziół Najlepiej smakują w „Chacie Grabowej”
Składniki:
1 kg surowych ziemniaków
1 jajko
mąka pszenna do zagęszczenia
sól, pieprz
2 średnie cebule
zioła: macierzanka, majeranek, kolendra
Sposób przygotowania:
Ziemniaki utrzeć (najlepiej ręcznie), dodać
pozostałe składniki i smażyć na blasze
(bez tłuszczu). Podaje się ze śmietaną,
zapiekane z oscypkiem, z wyrzoskami
lub gulaszem.
Ziołowy smalec
z wiejskim chlebem
„Chlebowa Chata” zaprasza na tak wyśmienity poczęstunek
Składniki:
2 kg świeżej słoniny
3 średnie cebule
mieszanka ziół: majeranek, tymianek,
oregano, kminek, cząber, pietruszka, kminek,
sól
Sposób przygotowania:
Słoninę zmielić lub drobno posiekać i wstawić
do smażenia. Gdy wytopi się tłuszcz,
dodać drobno posiekaną cebulę i wszystkie
zioła, jeszcze smażyć. Odstawić do wystudzenia,
podawać z wiejskim chlebem.
Pieczona przepiórka z majerankiem Poleca: Restauracja „Leśna” w Dolinie Leśnicy
Składniki:
1 przepiórka
70 g wątróbki drobiowej
70 g boczku
50 g selera
50 g pora
50 ml śmietany 36%,
majeranek, sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Przepiórkę nacieramy solą, pieprzem oraz
majerankiem i pozostawiamy na ok. 30 minut.
Farsz:
Wątróbkę smażymy na maśle, usmażoną
rozdrabniamy. Pory oraz seler pokrojone
w talarki podsmażamy na maśle i dusimy
pod przykryciem. Składniki mieszamy razem
i doprawiamy do smaku solą, pieprzem
i majerankiem. Farszem nadziewamy
przepiórkę i ciasno owijamy boczkiem.
Wkładamy do piekarnika nagrzanego
do 160 stopni na ok. 20 minut.
Upieczoną przepiórkę podajemy
z grillowanymi warzywami (cukinia, bakłażan,
papryka).
Grochówka z ziołowym aromatem Najlepiej smakuje w „Telesforówce”
Składniki:
groch cały niełuskany
domowa wędzonka (wieprzowa, a najlepiej
z dzika)
kości na wywar (drobiowe lub wieprzowe)
boczek wędzony
kiełbasa
czosnek
mieszanka ziół: majeranek, lubczyk, ziele
angielskie, liść laurowy
sól i pieprz do smaku
opcjonalnie: włoszczyzna, ziemniaki
Sposób przygotowania:
Dzień wcześniej płuczemy i namaczamy
groch, zostawiamy go tak na noc w chłodnym
miejscu. Następnego dnia wymieniamy
wodę, dodajemy liść laurowy, ziele angielskie,
kości, wędzonkę i gotujemy mieszając
przez kilka godzin. Dodajemy rozdrobniony
czosnek, majeranek i lubczyk
(najlepiej sam wywar). W tym samym czasie
kroimy boczek w kostkę, podsmażamy
go i dodajemy do niego pokrojoną kiełbasę
i ugotowaną już (także pokrojoną) wędzonkę
i kawałki mięsa obranego z kości. Podsmażone
mięso wrzucamy do gotującego
się wywaru. Całość doprawiamy do smaku
solą, pieprzem, majerankiem.
Żeberka w ziołach Poleca: „Stara Karczma”
Składniki:
1 kg żeberek, sól, kminek, czosnek, mieszanka
ziół (estragon, bazylia, majeranek)
Sposób przygotowania:
Żeberka nacieramy solą pieprzem i ziołami
oraz przeciśniętym czosnkiem. Wkładamy
do piekarnika i pieczemy aż mięso zrobi
się miękkie. Serwujemy z ziemniakami
i kapustą zasmażaną.
Pierogi z bryndzą i pokrzywą Poleca „Kozia Zagroda”
Składniki na ciasto:
1 kg mąki pszennej
2 jajka
woda
sól
Składniki na farsz:
liście świeżej pokrzywy,
bryndza owcza,
czosnek niedźwiedzi, sól, odrobina gałki
muszkatołowej.
Sposób przygotowania:
Ciasto zagnieść, cienko rozwałkować, wykroić
kółka. Liście pokrzywy delikatnie sparzyć
i drobno posiekać. Dodać pokruszoną
bryndzę, czosnek, pieprz i gałkę. Wymieszać
i nakładać na rozwałkowane ciasto,
formować pierogi. Wrzucić do gotującej się
wody i gotować ok. 4-5 minut.
Pierś z kaczki
nadziewana jabłkiem
i żurawiną
Specjalność „Karczmy pod Strzechom”
Składniki:
1 pierś z kaczki
połowa jabłka
żurawina
sól, pieprz do smaku
mieszanka ziół: majeranek, lebiodka, szałwia, mięta
Sposób przygotowania:
Pierś z kaczki nacinamy wzdłuż, tuż
pod skórą, aby utworzyła się kieszonka.
Z obranych jabłek pokrojonych w kostkę,
żurawiny i mieszanki ziół przygotowujemy
farsz. Farszem wypełniamy kieszonkę
w piersi z kaczki, spinamy wykałaczkami,
delikatnie solimy, pieprzymy i obsmażamy
na patelni. Wkładamy do naczynia żaroodpornego,
zalewamy czerwonym wytrawnym
winem i dusimy do miękkości. Serwujemy
z kluskami śląskimi lub szarpanymi
i modrą kapustą.
Zupa z czosnku niedźwiedziego, wędzonych żeberek i kapusty. Specjał Restauracji „Pod Starym Groniem”
Składniki:
włoszczyzna
½ kg żeberek wędzonych wieprzowych
wędzony surowy boczek
olej
cebula
ziemniaki
sok z kiszonych ogórków
biała kapusta
liście świeżego czosnku niedźwiedziego
gęsta kwaśna śmietana
sól, pieprz, liście laurowe, ziele angielskie
Sposób przygotowania:
Włoszczyznę obieramy, kroimy na kawałki.
Do garnka wkładamy wędzone wieprzowe
żeberka, włoszczyznę, liście laurowe i ziele
angielskie, zalewamy zimną wodą, gotujemy
przez 2 godziny na wolnym ogniu. Surowy
wędzony boczek kroimy w kostkę i podsmażamy
chwilę na odrobinie oleju. Dodajemy
pokrojoną w kostkę cebulę, chwilę
wszystko razem dusimy, doprawiając pieprzem.
Zalewamy boczek i cebulę wywarem
z wędzonych żeberek, dodajemy pokrojone
w grubą kostkę ziemniaki, gotujemy
na wolnym ogniu do czasu, aż ziemniaki
zmiękną. Do zupy dodajemy sok z kiszonych
ogórków, liście kapusty pokrojone
w kostkę, mięso obrane z wędzonych żeberek
(z wywaru), chwilę wszystko gotujemy,
aż kapusta lekko zmięknie (powinna być
chrupiąca). Na koniec dodajemy posiekane
listki czosnku niedźwiedziego i zahartowaną,
gęstą kwaśną śmietanę. Doprawiamy
solą i pieprzem.