Jakie są te nasze Katowice? Raport PwC łamie stereotypy [INFOGRAFIKA]
Katowice miastem kopalń, brudnego powietrza i niskiego poziomu życia. Czy Ty też nie lubisz, kiedy Śląsk oceniany jest tak stereotypowo? Przygotowany przez PwC raport o polskich metropoliach 2015, obrazuje czarno na białym, gdzie tkwi problem Katowic i co zrobić, żeby radzić sobie ze stereotypami.
Katowice miastem kopalń, brudnego powietrza i niskiego poziomu życia. Czy Ty też nie lubisz, kiedy Śląsk oceniany jest tak stereotypowo? Przygotowany przez PwC raport o polskich metropoliach 2015, obrazuje czarno na białym, gdzie tkwi problem Katowic i co zrobić, żeby radzić sobie ze stereotypami.
To świetny sposób, aby wgłębić się w problemy społeczne, z którymi borykamy się każdego dnia, ale przede wszystkim to cała lista powodów pozwalająca mieszkańcom Katowic czuć się wyjątkowymi. Sprawdź, co twórcy raportu uznali za największe osiągnięcie ostatnich lat, a nad czym Katowice powinny jeszcze popracować.
To już trzeci taki raport wykonany przez PwC. Poprzednie dwa sporządzono w latach 2007 i 2011, i dotyczyły również wyzwań rozwojowych i szans, przed którymi stają metropolie w Polsce.
Raport określa kapitał rozwojowy, jaki do dyspozycji mają polskie miasta, w tym przypadku Katowice. Twórcy raportu rozbili ten proces na kilka elementów nazywanych siedmioma kapitałami, a każdy z nich odnosi się do innego elementu rozwoju miasta. Żeby skutecznie określić kapitał rozwojowy, trzeba przede wszystkim dokonać bardzo dokładnej analizy i oceny mocnych i słabych stron metropolii. Tylko taki proces jest w stanie zagwarantować, że polskie miasta staną się prężnie rozwijającymi miastami, nie tylko w Polsce, ale także na arenie międzynarodowej.
Raport wyszczególnia siedem kapitałów. Każdy z nich jest konieczny do tego, aby miasto mogło prężnie się rozwijać. Do siedmiu najważniejszych zalicza się: inwestycje, wizerunek, ludzi, jakość życia, infrastrukturę, instytucje oraz oczywiście finanse. Miasto, które posiada wysoki potencjał rozwojowy to miasto, które posiada wszystkie te siedem kapitałów dobrze i równomiernie rozwiniętych.
Katowice – Ludzie
Najcenniejszym elementem rozwojowym metropolii jest człowiek. W czasach kiedy kupić możemy już dosłownie wszystko – człowiek nadal jest niezastąpiony. To właśnie on, czyli Kapitał Ludzki i Społeczny — wpływa bezpośrednio na rozwój ekonomiczny miasta. W skrócie wskaźnik Kapitału Ludzkiego i Społecznego to miara wartości zasobów ludzkich, którymi miasto dysponuje. Zasoby analizowane są pod kilkoma względami: demografii, wykształcenia, nastawienia do gospodarki rynkowej, figurowanie na rynku pracy i aktywność społeczeństwa obywatelskiego.
Kapitał Ludzki i Społeczny przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, w Katowicach oszacowany został na 101,0.
Można stwierdzić, że Katowice swój kapitał ludzki mają pod kontrolą. W porównaniu z pozostałymi miastami można by rzec, że jest nawet dość dobrze rozwinięty. Przede wszystkim do najmocniejszych stron trzeba zaliczyć szeroko rozwinięty rynek pracy i niski poziom bezrobocia. Ogólna stopa bezrobocia jest tutaj najniższa w stosunku do badanych miast. Dodatkowo na rynek pracy naciska podaż pracowników z okolicy tj. Sosnowca czy Chorzowa, gdzie stopa bezrobocia nie jest już taka zadowalająca. W Katowicach zauważalna jest także wysoka liczba studentów przypadająca na jednego mieszkańca i wysoka aktywność społeczna mieszkańców.
W przypadku Katowic szczególną uwagę należy zwrócić na sytuację demograficzną. Demografia to przecież jeden z podstawowych mierników kapitału. Katowicka sytuacja nie zadowala. Wskaźnik obciążenia demograficznego, nowo narodzone dzieci i liczba ludzi w wieku produkcyjnym – kształtują się poniżej normy.
Na poprawę czeka również edukacja. Odsetek wykształconych mieszkańców jest poniżej średniej, a sytuację stabilizują mieszkańcy o wykształceniu średnim, których jest trochę więcej.
Mamy jednak coś, czego pozazdrościć mogą nam inne metropolie. Mowa tu o silnym poczuciu lokalnej tożsamości mieszkańców. Nigdzie indziej tak jak w Katowicach nie ma, tak mocnych więzi społecznych z regionem. Takie społeczeństwo, z poczuciem swojej indywidualności jest niesamowicie ważne dla miasta – tworzy bowiem aktywne społeczeństwo obywatelskie.
Katowice – Jakość życia
Zagwarantowana dobra jakość życia to podstawa. To dlatego tak istotnym elementem jest zagwarantowanie mieszkańcom godnych warunków życia. Na ocenę życia w mieście składa się kilka elementów: stan środowiska naturalnego, opieka zdrowotna, edukacja i poczucie bezpieczeństwa, którego nie zastąpią żadne centra rozrywki.
Kapitał Jakości Życia to pomiar tego, w jaki sposób miasto tworzy dobre miejsce do życia i do pracy. Katowice przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, szacuje się na 99,7.
Sytuacja Katowic w tej dziedzinie jest dobra, ale zróżnicowana. Stereotypów dotyczących Katowic i jego środowiska naturalnego krąży co niemiara. Na szczęście stan środowiska nie jest wcale w aż tak złym stanie, jak sądzi wielu, ale nadal zostaje jednym z kluczowych problemów miasta. Wszystko przez wysokie zapylenie powietrza, emisję CO2 i gospodarkę wodno-kanalizacyjną. Miasta o dobrym stanie środowiska naturalnego gwarantują mieszkańcom poczucie komfortu i zadowolenia z życia. Katowice mają w tej kwestii wiele do naprawy, jednak panujące stereotypy niepotrzebnie problem wyolbrzymiają.
Rzetelna opieka zdrowotna to jeden z elementów, który kojarzy nam się z zapewnieniem dobrych warunków do życia w mieście i na wsi. Oferowane usługi medyczne w Katowicach są na bardzo wysokim poziomie w porównaniu z badanymi miastami, a nawet – jedne z najlepszych. Liczba lekarzy na 1000 mieszkańców i jakość szpitali są na najwyższym poziomie w Polsce.
Dobre szkoły i coraz to większe sukcesy uczelni wyższych przyciągają nowych mieszkańców. Polityka edukacyjna jest najważniejszym działaniem na rzecz rozwoju regionu, a miasta są podstawowymi ośrodkami do przekazywania wiedzy. Zgodnie z tym Katowice są na etapie zaawansowanych prac dotyczących polityki edukacyjnej. Sytuacja edukacyjna w mieście ulega znacznej poprawie. Uczelnie wyższe znajdują się powyżej przeciętnej na tle badanych miast, jednak wskaźnik zdawalności matur jest niższy od średniej.
Bezpieczeństwo ma wiele wymiarów. Badania skupiły się jednak na pomiarze bezpieczeństwa fizycznego i z tym Katowice poradziły sobie średnio. Przestępczość wciąż kształtuje się na poziomie wyższym od średniej, podobnie jak wskaźniki kolizji i wypadków na drogach. Należy podkreślić, że miasto podejmuje się wszelkich działań, aby wskaźnik ten zniwelować – mamy najwyższą gęstość kamer monitoringu miejskiego w Polsce.
Czas spędzony w korkach do pracy to zarówno straty gospodarcze, ale przede wszystkim niezadowolenie mieszkańców. Sytuacja w Katowicach pod tym względem wygląda dobrze. Przy średnim stopniu nasycenia ruchu drogowego korki nie są duże.
Katowice – Wizerunek
Tuż obok tego, co miasto oferuje swoim mieszkańcom i turystom, równie istotne jest to – z czym to miasto się mu kojarzy, czyli jego wizerunek. Miasto o wizerunku dynamicznym, pełnym energii i chęci rozwoju chętniej przyciągnie do siebie zarówno ludzi, jak i firmy. Postrzeganie miasta zależy od kilku czynników. Wpływają na niego generalne wyobrażenia o mieście, czynniki kulturowe – te dotyczące kultury wysokiej, oraz kultury życia codziennego, z którą spotykamy się każdego dnia. Kapitał Kultury i Wizerunku to sposób, w jaki miasto jest odbierane wewnątrz i na zewnątrz. To jednocześnie kapitał, który tworzy najwięcej kontrowersji. Przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, Kapitał Kultury i Wizerunku Katowic wynosi 125,3.
Generalny wizerunek to ogólna rozpoznawalność, atrakcyjność miasta i dostrzeganie jego lokalnych walorów. To jeden z większych katowickich problemów, z którymi boryka się już od wielu lat. Mimo że miasto podejmuje wiele działań, by zaprzeczyć negatywnym stereotypom – one wciąż istnieją. Kojarzone są ze zniszczonym krajobrazem przemysłowym i górnictwem. Dzięki działaniom miasta obok tych skojarzeń Katowice postrzegane są już coraz częściej jako organizator ważnych wydarzeń kulturalnych i sportowych.
Wizerunek miasta to też kultura wysoka. Katowice w tej kwestii reprezentują wysoki poziom. Spośród badanych miast budżet miasta przeznaczony na kulturę wysoką jest najwyższy. Przykładem może być Spodek, nowa siedziba Muzeum Śląskiego oraz Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia. To również centrum biznesowe, o czym świadczyć może otwarcie Międzynarodowego Centrum Kongresowego.
Miasto ma w zanadrzu długą listę kin, hoteli czy restauracji. Wzrasta tym samym atrakcyjność kultury życia codziennego i opinie przyjezdnych o mieście, którzy czują się tutaj po prostu dobrze. To także organizacja imprez masowych, promujących miasto jako ,,Katowice dla odmiany”.
Dzięki rzetelnej pracy miasta nad wizerunkiem już teraz możemy zauważyć znaczną poprawę.
Katowice – Instytucje
Władze miejskie, administracje publiczne, służby porządkowe – to wszystko oddziałuje bezpośrednio na Kapitał Instytucjonalno-Demokratyczny. To także odzwierciedlenie postaw obywatelskich i komunikacji pomiędzy władzą a mieszkańcami. W miastach, które umiejętnie rozporządzają tym kapitałem zdecydowanie łatwiej jest się prężnie rozwijać.
Przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, Kapitał Instytucjonalno-Demokratyczny Katowic wynosi 107,0. Na kapitał ten składa się ocena funkcjonowania instytucji miejskich, bezpieczeństwa mieszkańców i aktywności działalności pozarządowych.
Sprawność administracji jest oceniania w dwóch aspektach: są to faktyczne oceny mieszkańców i gości, a także sposób komunikacji na linii władza – społeczeństwo. Dobrze zorganizowany dialog z mieszkańcami usprawnia cały proces rozwojowy miasta.
Sytuacja Katowic w tej kwestii jest stabilna i ciągle zmierza w dobrą stronę. Wydatki na administrację są wysokie, ale usprawnia to jej działania i skraca do minimum czas oczekiwania na decyzje administracyjne. W Katowicach urząd miejski jest najbardziej dostępny dla ludzi. To dzięki internetowi, który umożliwia załatwienie najwięcej kwestii przez platformę internetową.
Mimo że władze regularnie z tym walczą — Katowice nie są bezpieczne. Wydatki miasta, jak i liczba policjantów i strażników miejskich utrzymuje się nadal poniżej średniej. Mimo, postępu, miasto musi inwestować w dziedzinie poprawy stanu bezpieczeństwa.
Ważnym elementem dla demokracji są prężnie działające organizacje pozarządowe. Utwierdzają społeczeństwo w świadomości, że ich zdanie ma znaczenie a dodatkowo kontrolują na bieżąco działania władzy. Ocena aktywności w Katowicach nie jest jednoznaczna. Miasto może pochwalić się sporą ilością organizacji pozarządowych, ale jednocześnie małą skalą działania ruchów miejskich.
Katowice – Infrastruktura
To szybki transport, mieszkania oraz niezbędne media. Bez sprawnej infrastruktury miasto nie ma racji dobrze funkcjonować – pogarsza się wizerunek miasta, zadowolenie mieszkańców i inwestycje są nieopłacalne. Infrastruktura to także sprawna organizacja firm i spółek komunalnych. Jeżeli miasto posiada silny Kapitał Techniczny i Infrastrukturalny to staje się miejscem atrakcyjnym również dla przedsiębiorców. Jest bowiem idealną możliwością do prowadzenia działalności gospodarczej i przyszłego rozwoju. Twórcy raportu za najważniejsze elementy oddziałujące na rozwój miasta uznali: infrastrukturę komunalną, energetyczną i informatyczną, mieszkaniową i handlowo-usługową.
Przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, Kapitał Techniczny i Infrastrukturalny Katowic wynosi 109,2.
Komunikacyjna sfera Katowic jest na dobrym poziomie. Są dostępne sieci dróg razem z wygodnym dostępem do europejskich sieci autostrad. Wadliwy jest natomiast system transportu publicznego. Wciąż brakuje ścieżek rowerowych i buspasów, a komunikacja wewnątrz Katowic, jak i z sąsiednimi miastami wymaga większej troski.
Słabą stroną jest infrastruktura mieszkaniowa. W Katowicach trudno o szybki przyrost nowych mieszkań. Ważne, aby władze zwróciły szczególną uwagę na nowoczesność zasobów budowlanych, ponieważ większość mieszkań to stare, nieodremontowane miejsca w zniszczonych kamienicach.
Troszeczkę gorzej ma się sytuacja Katowic w dziedzinie handlu i usług. Odbiegają one od średniej w 12 badanych miastach.
Katowice – Finanse
Kapitał Źródeł Finansowania to nic innego jak zdolność miasta do zdobywania finansów wystarczających na utrzymanie go w całości. Źródła pochodzenia mogą być różne: dochody podatkowe, subwencje, fundusze unijne, dochody z emisji obligacji lub zaciągniętych kredytów. Dobra strategia nie jest jedynym kluczem do sukcesu – trzeba również umieć znaleźć niezbędne środki do realizacji celu.
Przy pomiarze kapitału, twórcy raportu kierowali się: bazą podatkową, finansowaniem budżetowym, środkami pochodzącymi z rynku finansowego oraz funduszy europejskich.
Przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, Kapitał Źródeł Finansowania w Katowicach wynosi 101,7.
Środki osiągane przez mieszkańców to najważniejsza baza dochodowa miasta. PKB na mieszkańca Katowic jest wysoki i wynosi 142% średniej kraju. Niestety, przez ostatni czas wzrastał bardzo wolno, przez co dziś znajduje się już poniżej średniej.
Finansowanie budżetowe to finanse miasta uzupełnione przez finanse otrzymane z budżetu państwa. W tej kwestii sytuacja Katowic jest bardzo dobra. Wskaźnik ten przekracza średnią w badanych miastach.
Katowice są najlepsze spośród wszystkich ocenianych miast pod względem finansowania rynkowego. Miasto dobrze zarządza finansami, ma niskie zadłużenie, wysoką wiarygodność finansową i skuteczne inwestycje — w porównaniu z innymi miastami mają olbrzymi potencjał na długotrwałe finansowanie inwestycji.
Wyniki w sferze pozyskiwania środków z funduszy europejskich, mimo że zdecydowanie się polepszyły, nadal znajdują się poniżej średniej. Takie środki pomogłyby rozwinąć się pozostałym kapitałom.
Katowice – Inwestycje
Kapitał Atrakcyjności Inwestycyjnej to nic innego jak zdolność do zwabienia do miasta inwestorów, którzy miasto postrzegaliby jako najlepsze środowisko do prowadzenia działalności gospodarczej. Rzetelne gospodarowanie tym kapitałem to olbrzymia szansa dla miasta.
Kapitał mierzy się analizując sukcesy miasta w przyciąganiu inwestorów, atrakcyjność inwestowania oraz warunki inwestowania. Przy średnim poziomie dla 12 miast równym 100, Kapitał Atrakcyjności Inwestycyjnej Katowic wynosi 126,2.
Katowice w kwestii inwestowania podwyższają poziom swoim konkurentom. Liczba inwestorów zagranicznych nie różni się znacząco od średniej prezentowanej przez resztę miast, ale siła Katowic tkwi w lokalnych inwestorach. Swój pozytywny wizerunek Katowice zawdzięczają wysokiej liczbie absolwentów studiów technicznych.
Ogólna atrakcyjność nie odbiega niczym od liczby przyciągniętych inwestorów i też jest zadowalająca. Powstają nowe firmy, które szybko znajdują się w różnego rodzaju rankingach. Katowice w tej dziedzinie wyprzedzają inne omawiane miasta.
Ogólne warunki inwestowania to cechy, które mogą inwestorów zniechęcić lub zachęcić do inwestycji na terenie miasta – w tym przypadku — działają na niekorzyść Katowic. Procent powierzchni miasta objęty planami gospodarczymi jest niższy od średniej. Twórcy raportu podkreślają, że warto nad tym popracować.
Sytuacja Katowic jest skomplikowana. Nie da się jednoznacznie zakwalifikować jej do jednej kategorii i nic nie jest tu albo białe, albo czarne. Katowice dysponują ogromnym kapitałem rozwojowym, czym wyprzedzają wiele przeciętnych polskich miast. Twierdzi się jednak, że miasto to nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału a zmiany dokonywane tutaj są za wolne. Katowice pomimo korzystnych warunków materialnych, wciąż borykają się z panującym powszechnie stereotypem miasta o przestarzałej gospodarce (oczywiście niesłusznie), ze zdegradowanym środowiskiem naturalnym i niską jakością życia.
Sytuacja Katowic ma niewiele wspólnego z doklejoną do nich etykietką. Miasto to, to fantastycznie rozwinięta infrastruktura, kultura, zarówno w zakresie kultury wysokiej, jak i kultury życia codziennego. Przyda mu się dobra strategia do poprawy wizerunku i promocji, zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Za sobą mają już sporo sukcesów, o których kilkanaście lat temu nikomu się nie śniło. Przed sobą natomiast dużo pracy, aby stać się metropolią równą metropolii Europy Zachodniej – a Katowice, jak widzimy mają do tego olbrzymie predyspozycje.