Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc to choroba układu oddechowego, której skutki odczuwa cały organizm. Charakteryzuje się ograniczonym przepływem powietrza do dolnych dróg oddechowych. Powodem jest stan zapalny w płucach, wywołany drażniącym działaniem szkodliwych związków, np. dymu papierosowego i innych toksycznych gazów.
POChP w liczbach
Szacuje się, że w Polsce:
- ponad 2 miliony osób choruje na POChP;
- w 2019 r. 600 tys. pacjentów zostało zdiagnozowanych i poddanych leczeniu, z czego ponad 43 tys. wymagało hospitalizacji;
- ok. 65% chorych ma ponad 65 lat.
Nierozpoznana lub późno rozpoznana POChP skraca życie o 10-15 lat.
Kto może zachorować?
Na POChP szczególnie narażone są osoby:
- palące tytoń - około 80% przypadków POChP jest skutkiem wieloletniego aktywnego lub biernego palenia tytoniu;
- oddychające zanieczyszczonym powietrzem - 19% chorych stanowią mieszkańcy regionów uprzemysłowionych;
- często chorujące na infekcje dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie;
- z niedoborem alfa1-antytrypsyny - osoby z niedoborem AAT (enzymu zabezpieczającego tkankę płucną przed działaniem czynników prozapalnych);
- chorujące na astmę i cierpiące na nadreaktywność oskrzeli.
Jakie są objawy POChP?
- duszność nasilająca się przy wysiłku, a w miarę upływu lat również spoczynkowa;
- trudność przy wydychaniu powietrza z płuc, nabieranie powietrza również może być utrudnione;
- przewlekły kaszel występujący głównie rano;
- przewlekłe odkrztuszanie wydzieliny - głównie rano po przebudzeniu;
- ucisk w klatce piersiowej, świszczący i furczący oddech.
Profilaktyka z NFZ
Pacjenci zagrożeni zachorowaniem na POChP mogą skorzystać z programu profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP).
Szczegółowe informacje o programie oraz listę realizatorów znajdziesz na stronie: www.pacjent.gov.pl w zakładce Profilaktyka – programy profilaktyczne.
Jak zapobiegać rozwojowi POChP?
- Zadbaj o otoczenie wolne od dymu tytoniowego.
- Jeśli palisz, rzuć palenie!
Możesz liczyć na profesjonalną pomoc w rzuceniu palenia. Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym: 801 108 108 - Sprawdzaj jakość powietrza – używaj masek antysmogowych na zewnątrz, korzystaj z oczyszczaczy powietrza w pomieszczeniach.
- Chroń się przed infekcjami dróg oddechowych – szczep się przeciw grypie, pneumokokom i COVID-19.
- Zadbaj o codzienną aktywność fizyczną.
Darmowy program treningowy dostępny jest m.in. w aplikacji mojeIKP - Odżywiaj się zdrowo – utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz sprawności fizycznej wzmacnia odporność i poprawia kondycję organizmu.
Sięgnij po sprawdzone jadłospisy na diety.nfz.gov.pl - Wykonuj ćwiczenia oddechowe - utrzymasz prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego, wzmocnisz mięśnie oddechowe, zwiększysz pojemność płuc.
Przykładowe ćwiczenie:
wdech przez 5 sekund – wstrzymanie oddechu na 3 sekundy – równomierny wydech przez 8 sekund.
Diagnostyka POChP
Spirometria - to proste, bezbolesne oraz nieinwazyjne badanie, które polega na pomiarze pojemności płuc oraz przepływu powietrza przez poszczególne partie układu oddechowego.
Rentgen klatki piersiowej (RTG KLP) - niezbędny w diagnostyce różnicowej.
Spirometrię i RTG wykonasz w ramach POZ. Skonsultuj się z lekarzem rodzinnym.
Bardzo pomocna jest również ankieta – test CAT lub skala mMRC – każdy może wykonać je samodzielnie.