Śląski Park Nauki: symulacje zdarzeń, interaktywne wystawy i pokazy 3D
60-letnie planetarium w Parku Śląskim ma być wyremontowane i rozbudowane do 2020 roku. Nie będzie to drugie Centrum Nauki Kopernik. Dominować mają nadal astronomia i sejsmologia.
Wieża sięgająca znacznie powyżej koron drzew, z której widok będzie się rozciągać na Śląsk i Zagłębie, wymiana aparatury projekcyjnej, generalny remont starego budynku, a także zupełnie nowa sala przeznaczona do wystaw interaktywnych - to tylko niektóre ze zmian, jakie szykują się w najbliższych latach w Planetarium Śląskim w Chorzowie.
- Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, w roku 2020 w miejscu obecnego planetarium będziemy mieć nowoczesny, na miarę XXI w., Śląski Park Nauki - mówi Lech Motyka, dyrektor chorzowskiego planetarium.
Projektor ma już 60 lat
Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie w pierwszych dniach grudnia będzie świętować jubileusz 60-lecia. I tyle samo lat ma najważniejsze urządzenie - ogromny projektor firmy Zeiss. To prawdziwy nestor w tej branży. Jest najstarszym, ciągle czynnym tego typu urządzeniem na świecie.
- Części zamiennych do naszego projektora nie produkuje się już od lat - przyznaje dyrektor Motyka. I dodaje, że gdyby nie umiejętności pracowników technicznych, którzy sami na obrabiarkach wykonują potrzebne elementy, już dawno większość urządzeń trafiłaby do muzeum.
Sam budynek planetarium także od swojego powstania w roku 1955 nie przechodził żadnego poważnego remontu.
- To nie będzie kosmetyka, ale gruntowna przebudowa - mówi dyrektor z nadzieją, że plany nie pozostaną na papierze i już wkrótce zacznie się ich realizacja.
Ma prawo tak myśleć, bo przedsięwzięcie zostało zaakceptowane przez samorząd województwa, a dodatkowo wpisane do Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Śląskiego. A potrzebne na realizację środki pochodzić mają w dużej części z funduszy unijnych.
Symulacje i pokazy w 3D
Śląskie Centrum Nauki nie powstanie od zera, ale jako rozbudowa istniejącej infrastruktury.
- Mamy już kilkudziesięcioletnie doświadczenie i odpowiednie kadry. I nie zamierzamy powielać ani warszawskiego Centrum Nauki Kopernik, ani podobnych parków nauki w Europie - zastrzega Motyka.
Tłumaczy, że chorzowskie przedsięwzięcie opierać ma się merytorycznie na trzech najważniejszych filarach, od lat realizowanych w planetarium: astronomia, meteorologia i sejsmologia.
Interaktywne wystawy z tych dziedzin nauki przeznaczone będą dla zwiedzających w każdym wieku i na różnych poziomach: jedne dla chcących się tylko zabawić, inne dla bardziej dociekliwych. To wszystko w nowoczesnej oprawie, z wykorzystaniem technik 3D i symulacji zjawisk geofizycznych. Miejsce dla tych wystaw ma znaleźć się w całkiem nowej sali.
A stara część planetarium? Tam również wszystko ma być po nowemu: począwszy od ekranu i foteli w sali projekcyjnej, przez nowy, ekologiczny system ogrzewania i klimatyzacji, po elewację i wymianę pokrycia dachu. Wysłużony projektor trafi do części muzealnej planetarium.
Warto wiedzieć
Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie zainaugurowało swoją działalność 4 grudnia 1955 roku, początkowo jako jeden z działów katowickiego Pałacu Młodzieży. Jest największym i najstarszym planetarium i obserwatorium astronomicznym w Polsce. Twórcą projektu budynku, z kopułą stylizowaną na planetę Saturn, był Zbigniew Solawa z Krakowa.
Planetarium ma dwutonowy projektor firmy Zeiss z roku 1955. To najstarszy, działający, obecnie tego typu projektor na świecie. Ekran w kształcie kopuły ma średnicę 23 metrów. Widownia może pomieścić 400 osób.
Pierwsze pokazy pod sztucznym niebem planetarium prowadzono na żywo, a jedynym uzupełnieniem obrazu nocnego nieba były rysunki gwiazdozbiorów i głos lektora. Z czasem zaczęto dodawać muzykę odtwarzaną z płyt, a całość ilustrowano przezroczami.
Obecnie wyświetla się kilkanaście profesjonalnie zrealizowanych seansów.
Tutejsze obserwatorium astronomiczne ma największą w Polsce lunetę o 30-centymetrowym obiektywie i ogniskowej 450 cm.
Przy planetarium działają także stacja sejsmologiczna i stacja meteorologiczna.